آبخیزداری در «وردیج» جان دوباره ای به طبیعت بخشید

این جمله ای بود که معاون وزیر جهاد کشاورزی و رییس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور پس از بازدید از طرح آبخیزداری در منطقه شمال غرب استان تهران، منطقه وردیج بر زبان آورد.

مهندس خلیل آقایی که اواخر هفته گذشته به همراه دکتر حیدری پوری معاون آبخیزداری به منطقه وردیج رفته بود پس از بازدید از اقدامات پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری وزارت جهاد کشاورزی در وردیج، روش های بکار گیری در این طرح را دارای سبکی خاص و روشی نوین در آبخیزداری برشمرد که می تواند به عنوان یک الگوی کارآمد در سایر بخش ها و استان های کشور تعمیم داده شود.

 معاون وزیر جهاد کشاورزی، اجرای بهره‌برداری بهینه از ظرفیت و توانمندی حوزه‌هاي آبخیز کوچک کوهستانی را دارای اهميت ویژه دانست که اگر برنامه‌ریزی توسعه ای همراه با اقدامات آبخیزداری برای حفظ منابع طبیعی توامان انجام گیرد قادر خواهد بود ضمن ايجاد محيط زيست مناسب، میزان خطرات ناشی از سیل، فرسایش خاک، خشکسالی و آلودگی هوا را کاهش دهد.

در همین رابطه دکتر فرود شریفی، عضو هیات امنای پژوهشكده حفاظت خاك و آبخيزداري وزارت جهاد کشاورزی در گفت و گو با خبرنگار مرکز اطلاع رسانی سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری از مدل الگویی احیای زیست بوم و میکرو اقلیم های در حال زوال در منطقه وردیج تهران سخن به میان آورد و گفت: این طرح الگویی چند منظوره آبخیزداری برای حفاظت منابع طبیعی که در شمال غربی شهر تهران انجام شده با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در وسعتی معادل 400 هکتار توسط پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداریوزارت جهاد کشاورزی  طراحی و اجرا شده است.

عضو هیات علمی پژوهشکده و مجری"مدل الگوئی احیای زیست بوم و میکرو اقلیم های در حال زوال"درباره اقدامات اجرایی در این منطقه از استان تهران و البرز اجرای این طرح الگویی را یکی از روش های کارآمد در منطقه نام برد که می تواند در بهبود شرایط زیست‌محیطی و ارتقای ایمنی شهر تهران با توجه به تراکم جمعیت بسیار تاثیر گذار باشد.

فرود شریفی همچنین توضیح داد: از جمله راهكارهاي مديريتي كه مي تواند به منظوراستفاده بهينه از منابع آبي موجود مورد استفاده قرارگيرد، بهره گيري از روش‌هاي نوين است. اين روش­ها علاوه برافزايش قابل توجه جذب آب، اصلاح كننده خاك نيز هستند و می توانند منجر به ایجاد قنات­های مدرن شوند.

 وی به کارآمدی مدل الگویی احیای میکرو اقلیم های در حال زوال به عنوان مدلی خلاقانه اشاره کرد و افزود: این مدل با استفاده از فناوری های نوین، تمهیداتی بکار می گیرد که منجر به بازگشت حیات به عرصه در حال زوالِ کوهستان می شود.

وی با اشاره به اقدامات حفاظت آب و احداث سدهای زیرزمینی، جلوگیری از خروج سریع بارش ها از محل نزول و نفوذ آن در خاک وذخیره در آبخوان باعث تبخیر کاهش آب و ایجاد فضای زندگی برای موجودات ریز خاک زی مجددا فراهم می شود. 

دکتر شریفی یکی از چالش های مهم زیست محیطی کشور را از بین رفتن پوشش گیاهی که فرسایش خاک را به دنبال دارد عنوان کرد و افزود: با اجرای عملیات آبخیزداری می توان آن را به حداقل رسانده و در حفظ آب و خاک و احیای دوباره منابع طبیعی نقش به سزایی داشته باشد.

 وی در ادامه با اشاره به  مساحت حوزه آبخیز وردیج – واریش را بیش از 6 هزار هکتار در غربی ترین حوزه های آبخیز دامنه جنوبی البرز نام برد و افزود: با اقداماتی نظیر احداث دو سد زیرزمینی، عملیات بیولوژیکی و بیومکانیکی و احداث سازه از نوع خشکه چین، بند گابیونی و اقدامات بیومکانیکی به مرحله اجرا درآمده است.

فرود شریفی با بیان اینکه انجام پروژه های آبخیزداری عاملی موثر و کارآمد برای نگهداشت آب و تغذیه سفره های زیرزمینی است، رونق اقتصادی را به عنوان یکی از فواید و کارکردهای آبخیزداری دانست و گفت: اقدامات آبخیزداری باعث پایداری محیط طبیعی و کمک به توسعه پایدار شده که در این صورت کشاورزی، دامداری و صنایع وابسته رونق پیدا می کند که از این روهم شاهد ایجاد اشتغال و هم افزایش تولید خواهیم بود.

رییس سال های نه چندان دور سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور اظهار داشت: در این ایستگاه، کلکسیونی از الگوهای متعدد نظیر تامین آب، کاهش تبخیر و توسعه درختکاری مثمر و غیر مثمر در اراضی شیبدار، تولید گیاهان دارویی، صنعتی، عطری، اصلاح مراتع، پرورش آبزیان، زنبورداری وتولید برخی محصولاتی مانند قارچ، پرورش ماکیان، اجرای فنون مختلف آبخیزداری از قبیل بانکت­بندی، سکوبندی، استحصال آب باران، گلدان های آبرسان، آبیاری مستقیم ریشه، مواد اصلاح کننده خاک و کودهای جدید، ایجاد مخازن، استخر، و سدهای زیرزمینی الگویی انجام شده است که اکنون پس از گذشت 4 سال از تاسیس این ایستگاه، این حوضه به عنوان الگوی توسعه عرصه­های مشابه برای ایجاد اشتغال و توسعه پایدار، تکمیل و قابل بهره­برداری است.

این عضو هیات علمی پژوهشكده حفاظت خاك و آبخيزداري در پایان خاطر نشان کرد: که امکان اجرای طرح مشابه در کل کشور متناسب با اقلیم و شرایط هر منطقه وجود دارد و می‌تواند به عنوان یک متد و روش کارآمد در سایر استان ها مورد تاکید و توجه قرار گیرد.