گفت و گو با مردی از جنس طبیعت که نمونه تثبیت شن شد
شهرستان زیرکوه قاین علی رغم خشکسالی های چندین ساله و کمبود شدید نزولات جوی اما انسان های سخت کوش و پرتوانی دارد که با نقش آفرینی در طبیعت بر خشکسالی ها مسلط شده و اوضاع را به نفع مردم محلی تغییر می دهند.
علی رازقی یکی از کشاورزان روستای بمرود از توابع شهرستان زیرکوه در استان خراسان جنوبی است که نوانست تنها در سایه تلاش و همت و با مشارکت مردم اقدامات قابل توجه ای در بخش بیابان زدایی انجام دهد و به عنوان مجری نمونه مشارکت های مردمی و تثبیت شن شناخته شود. خبرنگار مرکز اطلاع رسانی سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور با این نمونه مردمی گفت و گویی انجام داد که نظر شما را به آن جلب می کنیم.
آقای رازقی کمی از خود بگویید.
اهل روستای بمرود هستم. بمرود از توابع شهرستان زیرکوه در استان خراسان جنوبی است. ابا اجدادم کشاورز بوده اند و رزق و روزی ما از قدیم الایام از کشاورزی بوده است. منطقه ای که زندگی می کنیم کمتر رنگ باران می بینیم و خشکسالی و بی آبی امان کشاورزان را بریده است.
در این سال های کم آبی چه می کارید؟
در گذشته محصولات باغی زیاد داشتیم، خربزه داشتیم، هندوانه می کاشتیم ، باغات جالیز ما زیاد بود اما اکنون بیشتر روی آوردیم به کاشت نهال پسته، سنجد و عناب که با خشکی و خشکسالی بیگانه نیستند.
امسال مجری نمونه مشارکت های مردمی و تثبیت شن شناخته شدید، درسته؟
بله نظر لطف منابع طبیعی بود که ما را لایق این عنوان دانستند و نمونه تثبیت شن معرفی کردند.
چه کردید که نمونه شدید؟
اقدامات من در زمینه تثبیت شن های روان بود که در 200 هزار هکتار از اراضی بیابانی انجام شد. اراضی که در گذشته های نه چندان دور پر از پوشش گیاهی بود اما بعد ها با برداشت های بی رویه و خشکسالی های پی در پی و مهمتر از همه وجود باد های 120 روزه سیستان که اکنون به 180 روز هم تبدیل شده این زمین ها را تحت تاثیر قرار داده و سبب مهاجرت روستاییان از آبادی شده است.
از بادهای 120 روزه سیستان گفتی، مگر به اراضی شما هم ارتباط دارد؟
چرا که نه. ما با سیستان هم مرز هستیم و بادهای سیستان علاوه بر خساراتی که به آن سو وارد می کند برای ما هم توفان شن به همراه دارد و بخش عمده ای از مهاجرت های روستا های ما بخاطر هجوم شن های روان و بادهای 120 روزه بوده است.
آقای رازقی از اقداماتی که داشتی برای ما بگو؟
اقداماتی که ما انجام دادیم در حوزه تثبیت شن های روان بود. شن هایی که خانه و کاشانه مان را محاصره کرده بود. اراضی کشاورزی و باغات را پر از شن ساخته بود. ما اقداماتی را در منطقه انجام دادیم که در سال های قبل انجام نمی شد. با بیلهای مکانیکی خاک های مرده را با ماسه های بادی مخلوط کردیم، تشتک ایجاد کردیم، نهال کاشتیم، نهالهای بیابانی که با مناطق خشک سازگاری داشت.
با توجه به بارندگی بسیار پایین منطقه بیشتر چه گونه هایی را کاشتید؟
شاید بدانید ما در سال 96 و 97 در زیر کوه اصلاً بارندگی نداشتیم و سعی کردیم نهال هایی را بکاریم که چندان وابسته به آب نباشد مثل تاغ، گز و اسکنبیل که نیاز به آبیاری بسیار کمی دارند، با این وجود با میزان آب کمی که داشتیم ناچار بودیم که آبیاری ها را شبانه انجام دهیم تا بتوانیم از تبخیر آب جلوگیری کنیم.
اقدامات شما چه تاثیری در بین مردم محلی و روستا داشت؟
رغبت مردم از اینکه در روستا بمانند بیشتر شد، نهال ها پس از دو سال قد کشیدند، سرسبزی ایجاد شد، هوا تلطیف شد و برای زمینهای کشاورزی حاشیه امنیت ایجاد شد. ما هم در مساجد و حسینیه ها از مردم خواستیم که از این نهال ها محافظت کنند.
بعد چه شد؟
احساس مسئولیت مردم زیاد شد، مردمی که پیش از این برخی مسایل را رعایت نمی کردند و منابع طبیعی را ناخواسته تخریب می کردند خودشان الان شدند محافظ منابع طبیعی و گله داران و دامداران دیگر با دام های خود وارد مناطق نهال کاری شده نمی شوند چون نهال هایی که کاشته شده اند باید تا سه سال مراقبت انجام شود تا دامداران بتوانند از علوفه اش برای دام استفاده کنند.
آقای رازقی چه انتظاری از منابع طبیعی دارید؟
منابع طبیعی باید خودش را به مردم نزدیک کند، با مردم باشد و از مردم کمک بگیرد. هیچ کس مثل مردمان محلی و ریشفیدان روستا که سرد و گرم روگار را چشیده اند درد منابع طبیعی را نمی شناسد، اگر اینگونه باشد منابع طبیعی بهتر حفظ می شود.
نظر شما :