برگزاری سلسله جلسات «سهشنبههای علمی» در سازمان جنگلها
جلسه سهشنبه های علمی با هدف دستیابی به توسعه علمی و پاسخ به نیازهای تحقیقاتی دستگاههای اجرایی در سالن کنفرانس سازمان جنگلها برگزار شد.
به گزارش مرکز اطلاع رسانی سازمان جنگلها، در این نشست که روز سهشنبه به مدیریت مهندس فتاحی اردکانی رییس مرکز آموزش و توانمندسازی منابع طبیعی دکتر جوانشیر برگزار شد، ابتدا ابوالقاسم حسینپور درباره ضرورت های اصلی استحصال آب باران با توجه به شرایط حاکم اقلیمی در کشور سخن گفت و افزود: اگر چه در سال جاری کشور با بارشهای زیادی روبرو بوده و سیل خسارت فراوانی ببارآورده است اما با توجه به وضعیت اقلیمی حاکم بر سرزمین، کشور همچنان با کمبود آب مواجه است و ایجاد سامانه های سطوح آبگیر برای حفظ و توسعه پوشش گیاهی امری لازم و ضروری است.
وی حفظ رطوبت خاک در طرح بوم سازگان زاگرس با هدف نجات بخشی و احیای جنگل های زاگرس را از اولویت های اصلی سازمان برشمرد و افزود: آنچه در زاگرس وجود دارد و دامنگیر این حوزه شده است، معضل خشکی و کمبود رطوبت است و سازمان جنگل ها برای رهایی از وضعیت موجود از نتایج پژوهش و تحقیق اندیشمندان بهره می گیرد.
** در دستاوردهای پژوهشکده خاک، سازمان جنگل ها نقش داشته است
در این نشست علمی دکتر عرب خدری معاون پژوهشی پژوهشکده حفاظت آب و خاک نیز گفت: مجموعه پژوهشکده جدا از سازمان جنگل ها نیست و اگر تجارب و یافته هایی بدست آورده است، سازمان نیز در آن دخیل بوده است.
این دانشیار پژوهشکده میزان فرسایش خاک را در کشور بالا خواند و افزود: باید به دنبال روشهایی باشیم که خاک از ضخامت بیشتری برخوردار شده و رطوبت در خاک افزایش پیدا نماید.
وی سه عامل موثر بر رویش گیاهی را انرژی خورشیدی، آب و خاک نام برد و گفت: اگر آب و خاک مناسب بصورت توام فراهم شود امکان توسعه کشاورزی و منابع طبیعی فراهم می گردد.
** جلب مشارکت مردم، راهکار تامین و مصرف رواناب ها
دکتر روغنی ﻋﻀﻮ ﻫﯿﺄت ﻋﻠﻤﯽ. ﭘﮋوﻫﺸﮑﺪه ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺧﺎك و آﺑﺨﯿﺰداري تهران نیز در قالب پاورپوینت به نقش آبخیزداری در استحصال آب و نفوذ آن در خاک پرداخت و هدف اصلی طرح استحصال آب باران را بهبود ذخیره رطوبتی خاک و تأمین آب دانست.
این دانشیار پژوهشکده، قرار گرفتن سرزمین ایران بر روی کمربند خشک و نیمه خشک، تبدیل اراضی جنگلی به دیم زار و کاهش بارندگی و کمبود رطوبت در خاک را از عوامل چالش زا در طبیعت ایران برشمرد.
دکتر روغنی یکی از راهکارهای اساسی تامین و مصرف روانابها را جلب مشارکت مردم، بهبود روش های کاشت نهال و بکارگیری روشهای کاهش نبخیر آب از خاک نام برد.
** نقش ارزنده جنگلها در تغذيه آبهاي زير زميني
در ادامه نشست «سه شنبه های علمی» دکتر مصیب حشمتی عضو هیات علمی بخش تحقیقات آب و خاک کرمانشاه دیگر سخنور مدعوی بود که رویکرد آبخیزداری با محوریت استحصال آب باران به منظور حفظ ذخیره رطوبت جنگل را ارائه کرد.
وی در تحقیق خود به اهمیت جنگل هاي بلوط زاگرس پرداخت و نقش ارزنده این جنگل ها را در تغذيه آب هاي زير زميني، پايداري كشاورزي و حفاظت خاك و كنترل سيل بیبدیل خواند.
این دانشیار پژوهشی هدف از اجراي اين تحقيق را يافتن رويكردهاي مناسب سازگاري با تغييرات اقليمي به منظور كاهش شدت خشكيدگي درختان جنگلي از طريق استحصال آب باران و ذخيره آن در خاك برشمرد و گفت: این تحقیق در بخشي از جنگلهاي استان كرمانشاه در قالب طرح آزمايشي بلوكهاي كامل تصادفي انجام شده است.
وی تيمارهاي مورد آزمايش خود را شامل: بانكت با قرق، قرق، بانكت بدون قرق و شاهد با سه تكرار نام برد و تصریح کرد: بانكتها به طور منقطع و هلالي شكل به طول ۷ متر و فاصله تقريبي چهار متر به شكل زيگزاكي ايجاد شده اند.
دکتر حشمتی که تحقیق خود را در قالب پاورپوینت در جمع کارشناسان سازمان جنگل ها ارائه می کرد، خاطر نشان کرد كه اعمال تيمار بانكت با قرق بعد از سه سال، موجب كاهش خشكيدگي ۳۷ پايه و احياي ۱۹ پايه در هكتار (در مقايسه با تيمار شاهد) شده است.
**انجیرستان استهبان فارس شاهکار اصلی دانش بومی است
در ادامه دکتر جواد طباطبایی ﻋﻀﻮ ﻫﯿﺄت ﻋﻠﻤﯽ. ﭘﮋوﻫﺸﮑﺪه ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺧﺎك و آﺑﺨﯿﺰداري یزد در سخنانی به تاریخچه انجمن سطوح باران اشاره کرد و گفت: انجمن سطوح باران در کشور سابقه یک دهه فعالیت دارد و تا کنون چندین همایش علمی برپا کرده و دارای دو نشریه علمی است.
وی گفت: استحصال آب باران، مهار و بهرهبرداری از آن به شیوه سنتی سابقه طولانی دارد و انجیرستان استهبان فارس نمونه و شاهکار اصلی دانش بومی مردم منطقه است.
وی عوامل تخریب در منابع طبیعی را متعدد دانست و گفت: بدون مشارکت و نقش مردم کار پیش نمی رود.
این استاد دانشگاه همچنین گفت: انجمن علمی سیستمهای سطوح آبگیر باران با الهام از روشهای سنتی استحصال آب در کشور توانست با استفاده از ظرفیتهای بندساز، خوشاب، آببند و انواع آب انبارهای شهری و روستایی اقداماتی را به روش پایلوت در مناطق مختلف به انجام برساند.
بر اساس این گزارش، پایان بخش نشست سه شنبه های علمی به پرسش و پاسخ های کارشناسان و محققان اختصاص داشت.

نظر شما :