27هزار هکتار جنگل مانگرو در ایران خودنمایی می کند / چهارم مرداد روز جهانی مانگرو

مرکز اطلاع رسانی سازمان جنگل ها- وقتی در آب‌های نیلگون خلیج فارس در بخش هرمزگان و نایبند در بوشهر پیش می‌روی، با منظره‌ای زیبا و شاید حتی جادویی مواجه می‌شوی. 27 هزار هکتار درختانی که ریشه سیاه آنها در هوا معلق است و گویی بدنه و تاج سبزشان به آنها تکیه کرده، اگر زمان بیشتری را در کنار این درختان بگذرانی می‌بینی که زمان مد ( بالا آمدن آب ) زیر آب رفته و هنگام جزر ( پایین رفتن آب ) از آب خارج می‌شوند؛ این اگر معجزه خداوند نیست پس چیست؟

این نشانه‌های معجزه همان درختان مانگرو هستند که ۱۰۷ گونه از آنها در دنیا و دو گونه از آن به نام‌های «حرا» و «چندل» در ایران وجود دارد، این درختان یا همان جنگل‌های مانگرو که در ایران به جنگل‌های حرا معروف هستند درختانی شور پسندند که در حد فاصل خشکی و دریا در مناطق جزر و مدی در نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری رشد می‌کنند.

**حرا؛ سخاوتمند و اهل بخشش

جنگل‌های حرا قادرند سالانه حدود ۶ تا ۸ تن کربن را در یک هکتار از خاک ذخیره کنند، حفاظت سواحل از گزند سیلاب‌ها و سونامی، جلوگیری از فرسایش سواحل، پشتیبانی چرخه مواد مغذی موجود در آب، زیستگاه بسیار مناسب برای رشد گیاهان و جانوران، تولید اکسیژن به علت فتوسنتز، تهیه مواد اولیه رزین و تانن، وابستگی گونه‌هایی از ماهیان و میگوها در دوره‌ای از زندگی خود به این درختان، استفاده از ژن‌های این درختان در زیست فناوری به عنوان منابع ژنتیکی، خواص طبی، کاربرد آنها در ترکیبات دارویی، زیبایی و چشم‌انداز طبیعی و جذب توریست؛ برخی از فواید جنگل‌های حرا است. این درختان حتی در برخی کشورها برای جوامع محلی ارزش معنوی دارد و مقدس است، اما سوال اینجاست که ما چقدر در حفاظت از آنها موفق بودیم.  درختانی که بدون کمترین نیاز به آب شیرین سفره بخشش خود را به روی انواع پرندگان، خزندگان و حتی انسان‌ها گشوده‌اند.

با توجه به اهمیت این درختان، در سال ۱۳۵۱ اراضی پوشیده از مانگرو در سطح ملی به‌عنوان منطـقه حفاظت شده تحت مدیریت قرار گرفت. در سال ۱۳۵۴ (۱۹۷۶ میلادی) به عنوان ذخـیره‌گاه زیست‌کـره پذیرفته شد و ثبت گردید. در سال ۱۳۵۵ نواحی بکر جنگل‌های مانگرو، گل‌زارها و نهرها در تنگه خـوران با عنوان تالاب مهم با ارزش بین‌المللی (رامـسر سایت) به ثبت کنوانسیون تالاب‌ها رسید.

**بوعلی سینا نخستین فردی بود که به ویژگی‌های طبیعی گیاه حرا اشاره کرده است

جنگل‌های مانگرو در استان‌های بوشهر، هرمزگان و سیستان و بلوچستان، فضای مناسبی را برای علاقه‌مندان به این پوشش گیاهی فراهم کرده که بیشترین مساحت این جنگل‌ها در استان هرمزگان است، اما می‌دانیم که فقط ثبت آنها کافی نیست بلکه باید تلاش‌ها در راستای حفاظت از این اکوسیستم ارزشمند، مضاعف شود تا یادگار ابن‌سینا دانشمند ایرانی برای همیشه پابرجا بماند.(جالب است بدانید که نام علمی جنگل‌های حرا به‌ نام دانشمند بزرگ ایرانی «ابوعلی‌ سینا» (Avicennia Marina) ثبت شده است و در جهان به این نام شناخته می‌شود. زیرا او نخستین فردی بود که به ویژگی‌های طبیعی این گیاه اشاره کرده است.)