برنامه‌های احیایی جنگل راهی بسوی بهبود ‏اقتصادی و رفاه

ساغر داراب زند - مجمع عمومی سازمان ملل متحد روز بیست و یکم مارس (اول فروردین) را با هدف ارتقای سطح ‏آگاهی‌‏های عمومی از نقش و جایگاه جنگل‌ها در تحقق توسعه پایدار و حفظ بستر حیاتی بنا به درخواست فائو در ‏سال  ‏‏2012 به عنوان روز جهانی جنگل اعلام نمود.‏
‏در همین ارتباط فائو همه ساله به مناسبت بزرگداشت این روز کشورهای جهان را تشویق می‌نماید تا از ‏طریق برگزاری ‏کمپین های درختکاری و توسعه فضای سبز در سطوح  ملی و منطقه ای نسبت به جلب ‏مشارکت عمومی در این فرایند ‏اقدام نمایند.‏
‏روز جهانی جنگل در سال2021 با شعار "برنامه‌های احیایی جنگل راهی بسوی بهبود ‏اقتصادی و رفاه"  نامگذاری ‏گردیده است. در همین راستا 8 پیام کلیدی در ارتباط با این روز جهت آگاهی ‏در ذیل آورده شده است:‏

‏1-جنگل سالم / مردم سالم:‏
‏جنگل دارای فواید بسیاری برای ارتقای سلامت فرد و جامعه بوده که از این میان می‌توان به فراهم ‏نمودن هوای سالم، ‏مواد غذایی مقوی، آب پاک و ایجاد اماکن تفرج گاهی اشاره کرد. در کشورهای توسعه ‏یافته، بیش از ۲۵ درصد داروها ‏منشأ گیاهی داشته. در حالی که این میزان در کشورهای در حال توسعه به ‏‏۸۰ درصد می‌رسد.‏

‏2- مواد غذای جنگلی / رژیم غذایی سالم
‏جوامع بومی به طور معمول بیش از ۱۰۰ نوع ماده‌ی غذایی طبیعی استفاده می‌کنند که بیشتر آن‌ها از ‏جنگل‌‌ها جمع‌آوری ‏می‌شود. بر اساس تحقیقات به عمل آمده در آفریقا ، تنوع غذایی کودکان ساکن در ‏مجاورت جنگل‌ها حداقل ۲۵ درصد ‏بیشتر از سایرکودکان است. از سویی دیگر تخریب جنگل‌ها می تواند ‏تهدید‌ی برای سلامتی نوع بشر باشد. تقریباً از هر سه ‏مورد ابتلا به بیماری‌های عفونی یکی از آن‌ها مرتبط با ‏تغییر کاربری اراضی نظیر جنگل زدایی است.‏

‏3-اثر مثبت احیاء جنگل‌ها در بهبودی محیط زیست پیرامون ما ‏
‏سالانه ۱۰ میلیون هکتار جنگل، تقریباً معادل مساحت ایسلند، از جنگلهای جهان از بین رفته و حدود ۲ ‏میلیارد هکتار ‏جنگل برابر با چیزی بیش از وسعت قاره آمریکای جنوبی در معرض تخریب قرار دارد. تخریب و ‏نابودی جنگل‌ها ضمن ‏تشدید انتشار گازهای گلخانه‌ای موجب در معرض خطر انقراض قرار گرفتن جدی ‏حداقل ۸ درصد از گونه های جنگلی و ۵ ‏درصد از گونه‌های جانوری موجود در جنگل‌ها می‌شود. در مقابل ‏پیاده کردن برنامه‌های احیایی و اعمال مدیریت پایدار ‏جنگل‌ها به طور هم زمان در رفع بحران‌های ناشی از ‏تغییرات اقلیمی و تنوع زیستی اثرگذار بوده و در عین حال به تولید ‏کالاها و خدمات مورد نیاز جهت نیل به ‏توسعه پایدار کمک می‌نماید.‏

‏4- جنگلداری پایدار متضمن ایجاد میلیون‌ها شغل سبز ‏
جنگل‌ها سبب ایجاد بیش از ۸۶ میلیون شغل سبز در جهان شده و به معیشت چندین میلیون نفر کمک ‏می‌نماید. چوب ‏تولید شده از جنگل‌های تحت مدیریت پایدار نیاز طیف وسیعی از صنایع را از صنایع ‏کاغذسازی گرفته تا صنایع ساخت و ‏ساز و بلند مرتبه سازی تامین می نماید،. سرمایه‌گذاری در برنامه های ‏احیایی بخش جنگل کمک شایانی به بهبود‌ بحران ‏اقتصادی پیش آمده به دنبال همه‌گیری کووید-19 می ‏نماید.‏

‏5-امکان احیاء اراضی تخریب یافته در مقیاسی وسیع ‏
طرح ابتکاری احداث دیوار بزرگ سبز صحرای آفریقا که در سال ۲۰۰۷ توسط اتحادیه‌ی آفریقا راه اندازی ‏شد، بزرگترین ‏برنامه مقابله با تغییرات اقلیمی در دست اجرا از بعد سازگاری و کاهش انتشار در سطح جهان ‏به شمار می رود. با اجرای ‏این طرح قرار است با احداث یک کمربند سبز به طول ۸۰۰۰ کیلومتری در منطقه ‏صحرای آفریقا تا پایان سال ۲۰۳۰ ‏میلادی، نسبت به احیای۱۰۰ میلیون هکتار ازاراضی تخریب یافته، ترسیب ‏‏۲۵۰ میلیون تن کربن و ایجاد ۱۰ میلیون ‏شغل سبز اقدام گردد. همچنین می‌توان با کاشت گونه های بومی ‏و سایر گونه های مورد نظر در اراضی تخریب یافته، این ‏اراضی را احیاء نموده و حاصلخیزی آن را نیز افزایش ‏داد .‏

‏6- اهمیت تک تک درختان ‏
برنامه های درختکاری و احیایی حتی در مقیاس کوچک نیز اثرات مثبت متنوعی را به همراه دارد. ایجاد ‏فضای سبز در ‏شهرها موجب طراوت هوا و زیبا تر شدن فضا های شهری شده و اثرات شگرفی بر سلامت ‏جسمی و روانی شهروندان می ‏گذارد. شایان ذکر است فضای سبز درکلان شهرها از طر ق مختلف بویژه ‏کاهش آلودگی هوا و خنک نمودن ساختمان‌ها ‏سالانه حداقل موجب صرفه جویی پانصد میلیون دلاری در ‏هزینه های شهری می‌شود.

‏7-تشویق مردم به استفاده‌ی پایدار از جنگل‌ها و توانمندسازی آن‌ها: گامی اساسی بسوی ‏تحولات مثبت ‏
مشارکت و تعامل ذینفعان به ویژه در سطوح محلی جهت ایجاد و حفظ یک محیط زیست سالم ضروری ‏است، چراکه ‏جوامع محلی اراضی را که به آن وابسته هستند، به شکل بهتری مدیریت می نمایند. ‏توانمندسازی جامعه در پیشبرد و ‏توسعه راه‌کارهای محلی اثرات مثبتی داشته و میزان مشارکت دراحیاء ‏زیست بوم را افزایش می‌دهد. این دو مقوله در ‏بازسازی و احیای مناظر جنگلی نقش مهمی داشته و کمک ‏شایانی به پیشگیری از خطرات ناشی از تخریب جنگل‌ها و ‏اثرات آن برزیست بوم ها و مردم، می نماید.‏

‏8-ما توانایی مقابله با بحران‌های سیاره ایی، بهداشتی و اقتصادی را داریم. بیایید در ‏دهه‌ی کنونی سیاره‌ی خود را از نو ‏بسازیم
‎ ‎سرمایه‌گذاری در احیاء زیست بوم ها به بهبودی وضعیت جوامع و محیط زیست کمک شایانی می‌نماید. ‏هدف از دهه‌ی ‏سازمان ملل برای احیاء زیست بوم ها که ازامسال آغاز شده است، پیشگیری، توقف و معکوس ‏نمودن روند تخریب این ‏زیست بوم ها در سراسر جهان است. این طرح دورنمایی از بازگشت مجدد درختان و ‏جنگل‌ها را در مقیاسی وسیع به ‏عرصه های جنگلی تخریب یافته و در نتیجه افزایش تاب آوری اکولوژیکی  و ‏بهره‌وری بیشتر اراضی را ترسیم می کند. لذا ‏برنامه های احیایی جنگل ‌مهمترین راهکار طبیعی جهت ‏بازسازی اراضی تخریب یافته برای دستیابی به آینده‌ا‌ی بهتر به ‏شمار می‌رود.  ‏