بیابان‌زایی پدیده‌ای فرامرزی است و نیازمند همکاری‌های بین‌المللی

حسن وحید در نشست کارگروه ملی مقابله با بیابان‌زایی که با حضور معاون وزیر و رئیس سازمان منابع طبیعی و نمایندگان دستگاه‌های اجرایی و حاکمیتی برگزار شد، اظهار کرد: بیش از ۱۱۰ کشور جهان با پدیده بیابان‌زایی مواجه هستند و ایران نیز به دلیل قرار گرفتن در کمربند خشک و نیمه‌خشک جهان، به‌طور جدی تحت تأثیر این بحران قرار دارد.

وی با اشاره به وسعت بیش از ۳۰ میلیون هکتاری عرصه‌های بیابانی کشور افزود: تاکنون برای حدود ۱۳.۱ میلیون هکتار از این عرصه‌ها مطالعات انجام شده و اقدامات متعددی از جمله مالچ‌پاشی، ایجاد بادشکن و اجرای طرح‌های رسوب‌گیر به منظور کنترل فرسایش و تثبیت سرزمین اجرا شده است.

معاون آبخیزداری سازمان منابع طبیعی با تأکید بر شرایط ویژه منطقه سیستان تصریح کرد: بیابان‌زایی در این منطقه به شدت تحت تأثیر عوامل فرامرزی و عملکرد کشورهای همسایه از جمله افغانستان و پاکستان است و پیامدهای آن بخش‌های گسترده‌ای از جنوب و شرق کشور را درگیر می‌کند؛ از این‌رو دیپلماسی محیط‌زیستی و پیگیری همکاری‌های بین‌المللی ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.

وی مشارکت مردم، بهره‌برداران و خیرین، آگاهی‌بخشی عمومی و اجرای راهبرد ملی مقابله با بیابان‌زایی را از اولویت‌های اصلی سازمان برشمرد و گفت: نگهداری عرصه‌های طبیعی با کمترین هزینه و با اتکا به مشارکت مردمی، نقش تعیین‌کننده‌ای در موفقیت برنامه‌های مقابله با بیابان‌زایی دارد.

وحید در پایان با اشاره به ظرفیت بازگشت و احیای سرزمین در بسیاری از مناطق کشور، خاطرنشان کرد: استفاده از تجارب موفق جهانی، از جمله تجربیات کشورهایی مانند چین، و بهره‌گیری از اسناد و همکاری‌های بین‌المللی می‌تواند نقش مؤثری در مدیریت و کاهش آثار بیابان‌زایی ایفا کند.

ایران در خط مقدم مقابله با بیابان‌زایی؛ تعاملات بین‌المللی کلید مهار گرد و غبار

دکتر غلامرضا هادربادی، مدیرکل امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با تأکید بر ماهیت چندبعدی و فرامرزی بیابان‌زایی و گرد و غبار گفت: با توجه به تأثیر مستقیم این پدیده بر امنیت غذایی، سلامت عمومی و اقتصاد، تعاملات و همکاری‌های بین‌المللی ضرورتی اجتناب‌ناپذیر برای مهار بیابان‌زایی است.

در ادامه نشست کارگروه مقابله با بیابان‌زایی، دکتر غلامرضا هادربادی با ارائه گزارشی از وضعیت جهانی و اقدامات جمهوری اسلامی ایران در حوزه مقابله با بیابان‌زایی، خشکسالی و گرد و غبار، اظهار کرد: سالانه حدود ۲ میلیارد تن گرد و غبار از مناطق مستعد جهان وارد جو می‌شود که پیامدهای آن از کاهش حاصلخیزی خاک و افت تولیدات کشاورزی تا تهدید سلامت عمومی را دربرمی‌گیرد.

وی با اشاره به نقش کنوانسیون مقابله با بیابان‌زایی سازمان ملل متحد افزود: این کنوانسیون که پس از اجلاس زمین ریو در سال ۱۹۹۴ شکل گرفت، اکنون با عضویت ۱۹۷ کشور یکی از پرعضوترین کنوانسیون‌های بین‌المللی است و چارچوب اصلی همکاری کشورها در مقابله با بیابان‌زایی محسوب می‌شود.

مدیرکل امور بیابان سازمان منابع طبیعی با بیان اینکه ایران سومین کشور عضو این کنوانسیون بوده است، تصریح کرد: همزمان با عضویت، برنامه اقدام ملی مقابله با بیابان‌زایی تدوین شد که نشان‌دهنده رویکرد پیشگامانه جمهوری اسلامی ایران در این حوزه است.

وی با اشاره به حضور فعال ایران در شانزدهمین اجلاس کنوانسیون (COP16) گفت: جمهوری اسلامی ایران با مشارکت دستگاه‌های مرتبط، نقش مؤثری در تدوین اسناد راهبردی، به‌ویژه سند گرد و غبار، ایفا کرد که به‌دنبال کنفرانس تهران به تصویب اعضا رسید.

دکتر هادربادی با بیان اینکه حدود ۷۵ درصد طوفان‌های گرد و غبار منشأ فرامرزی دارند، افزود: این پدیده سالانه خسارات قابل توجهی به اقتصاد جهانی و تولیدات کشاورزی وارد می‌کند و به همین دلیل، دهه ۲۰۲۵ تا ۲۰۳۴ به‌عنوان دهه مقابله با طوفان‌های گرد و غبار نام‌گذاری شده است.

وی در پایان با اشاره به اجرای هفت پروژه بین‌المللی موفق توسط سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور خاطرنشان کرد: پروژه ترسیب کربن ایران در سال ۲۰۱۶ در جمع ۱۰ پروژه برتر اوراسیا قرار گرفت و تجربیات موفق کشور به‌زودی در قالب کتابچه‌ای منتشر خواهد شد.