حسن وحید: مدیریت یکپارچه منابع آب با مشارکت مردم، راهکار مقابله با بحرانهای زیستمحیطی
به گزارش مرکز روابط عمومی سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، حسن وحید در سخنرانی خود با اشاره به وضعیت بحرانی دشتها و منابع آب زیرزمینی در کشور، خاطرنشان کرد: اگر به مدیریت یکپارچه آب توجه نکنیم و صرفاً بر روی مدیریتهای بخشی تمرکز کنیم، بحرانها تشدید خواهد شد.
وی با اشاره به نقش مردم در مدیریت منابع طبیعی، تاکید کرد: نقش مشارکت مردم و ذینفعان در تصمیمگیریها و بهرهبرداری از منابع آب و خاک، ضامن پایداری و کاهش تعارضات اجتماعی و اقتصادی است.
به گفته وحید، تنها ۱۴ درصد از سرزمین کشور به صورت پایدار مدیریت میشود و بخش عمدهای از بحرانها ناشی از برداشت بیرویه و عدم توجه به ظرفیتهای محلی است.
وی با ذکر نمونه دشت کرمان تصریح کرد: صرف برداشت بدون توجه به تعادل منابع آب زیرزمینی باعث شد این دشت به یکی از مناطق فوق بحرانی کشور تبدیل شود.
معاون آبخیزداری سازمان منابع طبیعی افزود: توسعه پایدار در سرزمین ایران مستلزم ترکیب نگاه دولتی با ظرفیتهای محلی، دانش بومی و مشارکت فعال مردم است. ایجاد سامانههای عرفی و اقتصادی در روستاها و واگذاری مسئولیتها به ذینفعان میتواند مدیریت بحرانها را موثرتر کند.
وی همچنین به اهمیت آموزش و توانمندسازی جوامع محلی اشاره و اظهار کرد: دانش دانشگاهی و ظرفیتهای قانونی، از جمله معافیتهای مالیاتی و حمایت صندوقهای بخش کشاورزی، میتواند ابزار مهمی برای مشارکت مردم و بخش خصوصی در مدیریت منابع باشد.
وحید در پایان با تاکید بر لزوم تغییر رویکرد مدیریت منابع طبیعی از نگاه صرفاً مهندسی به مدیریت اجتماعی و اقتصادی، خاطرنشان کرد: اگر دولت و مردم با هم همکاری کنند و نقش هر یک در برنامهریزی و اجرا مشخص باشد، میتوانیم بسیاری از بحرانهای زیستمحیطی و کمآبی کشور را در میانمدت و بلندمدت مدیریت کنیم.
ضرورت تلفیق دانش، عمل و همکاریهای بینالمللی در مدیریت پایدار منابع آب
در ادامه برگزاری نخستین همایش مهندسی اکوهیدرولوژی ایران، دکتر حمید نوری مدیر کل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور و مدیر مرکز بینالمللی مدیریت جامع حوضه آبخیز و منابع زیستی یونسکو برای مناطق خشک و نیمهخشک، با تشریح تجارب جهانی و رویکردهای نوین اکوهیدرولوژی، بر ضرورت پیوند تحقیقات علمی با اقدامات اجرایی و تقویت همکاریهای بینالمللی در مدیریت پایدار منابع آب تأکید کرد.
دکتر نوری با اشاره به وجود فاصله میان دانش و عمل در مدیریت منابع آب، بر ضرورت تبدیل دستاوردهای علمی و پژوهشی به اقدامات اجرایی در سطوح ملی و بینالمللی تأکید کرد و سه ستون اصلی فعالیتهای یونسکو شامل «تحقیقات و مدیریت»، «آموزش» و «ظرفیتسازی» را محور برنامههای این سازمان دانست.
مدیر مرکز بینالمللی یونسکو، تحول رویکردهای اکوهیدرولوژی را از مهندسی صرف منابع آب به نگاهی میانرشتهای و سیستممحور مورد توجه قرار داد و افزود: موفقیت پروژههای اکوهیدرولوژی مستلزم درک عمیق از ابعاد اجتماعی و اقتصادی، توجه به مقیاسهای محلی و بهرهگیری از همکاریهای بینالمللی است.
دکتر نوری با اشاره به تجربیات جمهوری اسلامی ایران، جایگاه کشور را در میان ۲۷ مرکز بینالمللی یونسکو برجسته ارزیابی کرد و از ظرفیتهای موجود برای توسعه شبکهسازی علمی، اجرای پروژههای مشترک و ثبت سایتهای ملی و بینالمللی سخن گفت.
وی همچنین با اشاره به نمونههایی از پروژههای موفق اجراشده در کشورهایی همچون برزیل، کانادا و آلمان، بر اهمیت ایجاد شبکههای اطلاعاتی، پایش و سنجش در زمان واقعی برای افزایش تابآوری اکوسیستمهای حوزههای آبخیز تأکید کرد.
مدیر مرکز بینالمللی مدیریت جامعه حوزه آبخیز یونسکو در پایان، همکاریهای بینالمللی را شرط اساسی حل چالشهای منابع آب دانست و خاطرنشان کرد: پیوند مؤثر میان چرخه آب، چرخه کربن و توسعه پایدار اقتصادی ـ اجتماعی، بدون مشارکت جهانی و بهرهگیری از ظرفیتهای ملی امکانپذیر نخواهد بود.
نظر شما :